Helpt de kerk bij je werk?
In Nederland groeit het aantal kerken dat beseft dat haar leden (zo’n 60-80% van de zondagse volwassen kerkgangers) door de week midden in de wereld zitten, en wat een kansen dat biedt. Christenen brengen immers veel meer tijd door buiten de kerkgemeenschap dan daarbinnen. Naar schatting hebben zo’n 400.000 christenen in Nederland een betaalde baan.
Hoe ervaren christenen het om te werken, tegen welke dingen lopen ze aan, ervaren ze enige steun vanuit hun kerk? We hebben een simpele enquête gemaakt om daarvan een goed beeld te krijgen: Download Enquete kerk en christenen op het werk (2 pag. A4 Word).
Is onze theologie wel in lijn met de Bijbel?
Binnen de kerkelijke gemeenschap kan het beeld bestaan, dat mensen die ‘fulltime christen zijn’ zoals voorgangers en zendelingen, geestelijker en dus belangrijker zijn dan ‘gewone christenen’. Dit vinden we al terug in de vroeg-christelijke kerk bij kerkvader Augustinus. Daar kwam onder invloed van het neo-platonisme de idee op dat materie niet belangrijk is, maar alleen het geestelijke. Het is dat Griekse dualistische denken dat een tegenstelling aanbrengt tussen het natuurlijke en het geestelijke en het leven in allemaal ‘vakjes’ indeelt. Dit heeft de theologie doortrokken, en bepaalt mede onze hedendaagse kijk op de werkelijkheid en Gods Koninkrijk. In onze ogen is ‘de geestelijkheid’ veelal geestelijker (en dus belangrijker) dan ‘de rest’. We kennen zelfs intuïtief een zekere rangorde toe aan een aantal christelijke functies. Bovenaan (en dus het belangrijkst) staat onze geestelijke leider (predikant/ voorganger/ pastor/ pastoor, enz.). Dan komt de zendeling/ missionaris die meestal fulltime en ergens ver weg voor God werkt. Vervolgens de fulltime kerkelijk werkers. Dan de ’tentenmaker’ die in een voor het evangelie gesloten land weliswaar een ‘gewoon beroep’ heeft, maar er eigenlijk is om het evangelie bekend te maken. Daarna komt degene die een geestelijk ambt vervult als ouderling/ oudste/ diaken/ kerkelijk werker enz. En tenslotte, helemaal onderaan, de ‘gewone christenen’… Ruwweg dus het onderscheid tussen ‘clerus’ en ‘leken’. Sinds de Reformatie is het priesterschap van alle gelovigen in de bijbel weliswaar herontdekt, maar helaas niet voldoende uitgewerkt.
Vreemd onderscheid…. | |
Belangrijk | Niet zo belangrijk? |
35 minuten lesgeven op de zondagsschool | 35 uur per week voor de klas staan |
Zendeling | Werkend kerklid |
‘Geestelijke’ zaken | ‘Wereldse’ zaken |
Kerktijd | Werktijd |
Zondag | Maandag |
Deze diep in onze christelijke en kerkelijke culturen verankerde visie bepaalt hoe we met elkaar omgaan. In de kerk kan dit tot uiting komen doordat er bijvoorbeeld wel aandacht is voor de activiteiten binnen de kerk waarvoor dan ook gebed wordt gevraagd en mensen worden toegerust, terwijl er nauwelijks aandacht is voor wat je nodig hebt om als christen te functioneren op je werkplek. Terwijl je juist daar een groot deel van je tijd doorbrengt en met veel mensen in contact komt. Bijvoorbeeld iemand die 35 min. les geeft in de zondagsschool of kindernevendienst, vinden we in geestelijke zin vaak belangrijker dan een christen die pakweg 35 uur per week lesgeeft op een school. Aan het begin van het nieuwe kerkelijk jaar halen we de zondagsschoolwerkers immers naar voren om voor hen te bidden, maar de leraren op ‘gewone scholen’ vergeten we gemakkelijk in ons gebed. Aan de wand hangt een wereldkaart met de zendelingen die we ondersteunen, maar de vele honderden christenen die een ‘gewone baan’ hebben en diezelfde wereld over trekken, zijn onzichtbaar en krijgen hoegenaamd geen aandacht. Er zijn weinig preken over ‘geloven op maandag’, er is nauwelijks onderwijs over ‘christen zijn op je werk’, en er is een povere pastorale zorg voor deze werkers in de frontlinie… ‘Gewoon werk’ wordt nog te weinig gezien als een kans en opdracht, en teveel als een min of meer noodzakelijk kwaad om in ons onderhoud te voorzien en de kerk te financieren.
Steun vanuit de kerk is mogelijk
Het zou goed zijn als er binnen de kerken evenveel aandacht is voor het werk buiten de kerk als daarbinnen. Hoe kan de kerk de christenen op hun werk steunen? Het belangrijkste is: christenen heel nadrukkelijk aandacht geven in hun midden-in-de-wereld-staan. En dat kan het beste op een heleboel manieren tegelijk. We geven een aantal tips.
- Allereerst: ontdek de Bijbelse visie op arbeid en Gods Koninkrijk. Werk is voor God belangrijk, en maakt deel uit van Gods schepping en oorspronkelijke plan met de mens. Onze eerste roeping is kind van God te zijn, dat bepaalt wie wezijn, het soort werk dat we doen heeft daarmee niks te maken. Het werk van broeders en zusters in Christus verdient ondersteuning, waar ze zich ook bevinden en wat ze ook doen. Dus zowel wanneer ze bij elkaar zijn in kerken en kleine groepen, als wanneer ze verspreid in de wereld zijn. Op je gewone werkplek kun je geestelijk groeien, kunnen geestelijke gaven zich ontwikkelen en is plaats voor bedieningen en evangelisatie. En tenslotte: werk mag geen afgod worden.
- In de preken op zondag en in het onderwijs systematisch en stelselmatig aandacht geven aan ‘christen zijn op je werk’ en de roeping van christenen op hun werk. Doe mee met de themazondag ‘christen-zijn op je werk’, de eerste zondag van november na ‘Dankdag voor gewas en arbeid’. Thematische prediking en onderwijs kan daarbij helpen. Denk dan aan bijvoorbeeld: Theologie van het werk / Roeping / Het werk als bedieningsterrein / Getuigen op het werk / Omgaan met chefs / manipulatie / Gezag dragen / Schepping / Succes / Falen / Ambitie / Ontspanning / Rust / Sabbat / Geld en schulden / Eerlijkheid (geen tweeërlei gewichten gebruiken) / Druk en stress / Timemanagement / Flirten / Seksuele verleiding / De waarheid spreken / Milieuzaken / Geestelijk zijn op het werk. Op deze pagina boven dit artikel en op www.christenzijnopjewerk.nl staan voorbeelden van preken.
- Rust christenen toe voor de taak die ze – geestelijk gezien – door de week hebben op hun werk. Help hen het evangelie in praktijk te brengen en door te geven in hun dagelijkse werkomgeving. Stimuleer het geloofsbewustzijn en het besef van Gods tegenwoordigheid, ook op de werkplek. Moedig hen aan om weerstand te bieden zodat ze niet gelijkvormig aan de wereld worden, en om initiatieven te ontplooien om hun werkplek te veranderen.
- Luister naar de behoeften van de werkers. Vraag regelmatig wat op dat moment de belangrijkste kwesties zijn op het werk/ school. Vraag hoe de kerk hen beter zou kunnen steunen op deze gebieden. En welke twee kwesties ze graag besproken zouden zien in het preek/onderwijsprogramma van de komende zes maanden. Maak gebruik van de diensten van organisaties die zich hierin gespecialiseerd hebben, zoals www.geloofenwerk.nl en www.geloofinjewerk.nl.
- In het hierna vermelde ‘E-book YES! t is weer maandag’ staat een vragenlijst, die u ook kunt laten invullen door alle ‘christenwerkers’ in uw kerk om daarmee een goed beeld te krijgen. Zie ook www.christenzijnopjewerk.nl bij Hulpmiddelen –> Enquête.
- Bid voor ze, en vraag om concrete gebedspunten. En vraag regelmatig hoe het gegaan is, en dank voor gebedsverhoringen.
- Moedig christenen aan om op hun werk contact met elkaar te zoeken en ook samen op hun werk te gaan bidden. Zie op deze site de pagina Tips bij ‘Bidden op je werk’ en Lijst bedrijfsbidstonden.
- Hang in uw kerk op het prikbord een poster die aanmoedigt om samen met collega’s te gaan bidden, zie op deze site de pagina Posters bedrijfsgebed voor in kerken.
- Wijs christenen op de mogelijkheid om samen met collega’s een Alpha cursus te doen, zie op deze site de pagina Met je collega’s praten over God (Alpha op de werkplek en Business Alpha).
- Moedig christenen aan om contact te zoeken met andere christenen in eenzelfde beroepsgroep of situatie, zie op deze site de pagina Netwerken van christen-professionals.
- Lees goede boeken over dit onderwerp, en behandel die bijvoorbeeld samen en op een studiekring. Zie op de site Bedrijfsgebed.nl bij ‘Boeken’ in de linker kolom. Aanbevolen is o.a. het ‘Ebook YES! ’t is weer maandag’, dat gratis is te downloaden van de website van uitgeverij Medema (http://www.medema.nl/index.php?item=toonobject&id=2476). Daarin staan veel meer uitgewerkte tips en praktijkvoorbeelden.
- Bezoek activiteiten die te maken hebben met ‘christen zijn op je werk’. Zie bijvoorbeeld op deze site bij ‘Agenda’ in de linker kolom en de websites www.geloofenwerk.nl en www.christenzijnopjewerk.nl.
- Hebt u meer tips op dit vlak, mail ons die dan naar bedrijfsgebed@gmail.com.
En als u (nog) geen gehoor krijgt binnen uw kerk op uw vraag om aandacht en/of steun? Probeer dan creatief om te gaan met de mogelijkheden die u zelf hebt. Ook hier wat tips:
- Allereerst: bid of God mogelijkheden wil laten zien, en ga niet bij de pakken neerzitten.
- Zoek in uw kerk contact met anderen die in een soortgelijke situatie zitten. En praat er dan met elkaar over.
- Zijn er in uw kerk gespreksgroepen? Of is het mogelijk om samen met andere christenen een gespreksgroep op te zetten? Behandel dan een boek over dit onderwerp, zie op deze site de home pagina bij de Leeswijzer de ‘Boekenlijst’ (NL en Engelstalige boeken). Aanbevolen zijn in ieder geval
- ‘Help! Het is weer maandag – Christen zijn op je werk’ door Eddy de Pender (ISBN 9058812200)
- ‘YES! ’t Is weer maandag – Christen zijn op je werkplek’ door Mark Greene (ISBN 906353468x)
- ‘Goed werk – ons dagelijks werk en Gods plan voor de wereld’ door Tim Keller (ISBN 9789051944662)
- ‘God dienen op de werkplek – Christelijke business spiritualiteit’door John Temple (ISBN13:9789043516112)
- ‘Moderne Koningen – Ruimte creëren voor maatschappij gerichte bedieningen’ door John S. Garfield en Harold R. Eberle (ISBN 9075226713)
- ‘Preken Voor Paarden — Een gat in de markt voor de kerk’ door Kent Humphreys (ISBN 9789085201052).
- ‘Carrière met God – Elke dag met zin je werk doen’ door Ken Costa (ISBN 9789077565131)
- Christen@work!’ door Robert Fraser (ISBN 9789079026142)
- Is het nog niet mogelijk om in uw kerk een gespreksgroep op te zetten, dan kunt u ook vragen of u als gast mee mag doen in een gespreksgroep in een andere kerk. Of overwegen zelf een gespreksgroep te starten samen met christenen uit andere kerken.
- Kent u op uw werk andere christenen? Zoek contact met elkaar en stel voor om samen te gaan bidden. Zie op deze site de pagina’s Tips bij ‘Bidden op je werk’ en Lijst bedrijfsbidstonden.
- Zoek contact met andere christenen in eenzelfde beroepsgroep of situatie, zie op deze site de pagina Netwerken van christen-professionals. Of start zelf een groep!
- Hebt u meer tips op dit vlak of vragen, mail ons die dan naar bedrijfsgebed@gmail.com.
Het moge duidelijk zijn, we staan nog maar aan het begin van noodzakelijke veranderingen. En het kwartje is nog lang niet bij iedereen gevallen… Maar we kunnen wel allemaal ons steentje bijdragen. Wat doet u?